- ΤΙ ΠΑΡΑΔΕΧΟΝΤΑΙ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΟΙ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ (ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ):
ΣΧΟΛΙΟ...Οι μηχανές πάλι δεν έχουν κρίση, ακολουθούν εντολές, οπότε θεωρώ ότι ανήκουν στην πρώτη περίπτωση, εμπιστεύεσαι αυτόν που τις προγραμμάτισε;
Προσωπικά πιστεύω ότι όλα αυτά τα προβλήματα πηγάζουν από τους κανόνες και τα πρωτόκολλα που ΔΕΝ υπάρχουν, για παράδειγμα στην Ελλάδα το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι οι δικαστικές και αστυνομικές αρχές δεν είναι ανεξάρτητες, εξαρτώνται από την βουλή και κατα συνέπεια από το κυβερνών κόμμα όπου και αυτό με τη σειρά του εξαρτάτε από τα κανάλια και τις εφημερίδες πανελλαδικής εμβέλειας όπου τυγχάνει να είναι ιδιοκτησίες εφοπλιστών κτλ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ...Έχεις δίκιο ότι οι άνθρωποι παραμένουν άνθρωποι, είτε είναι επιστήμονες, είτε πολιτικοί. Και φυσικά, οι μηχανές προγραμματίζονται από ανθρώπους. Όμως, το ζήτημα εδώ δεν είναι η τυφλή εμπιστοσύνη, αλλά η δημιουργία ενός πλαισίου όπου οι αποφάσεις βασίζονται σε δεδομένα, διαφάνεια και το κοινό καλό.
Αυτό που προτείνεται είναι να εξαλείψουμε τα συμφέροντα και τις εξαρτήσεις που αναφέρεις - αυτές τις "παρέες" - και να δώσουμε στις πιο σύγχρονες τεχνολογίες τη δυνατότητα να προσφέρουν λύσεις χωρίς ανθρώπινη προκατάληψη.
Το πλαίσιο πρέπει να προστατεύει όλους, χωρίς κέρδος ή εξουσία να καθορίζει τις αποφάσεις. Έτσι, δεν έχει σημασία μόνο *ποιος* κυβερνά, αλλά και *πώς* παίρνονται οι αποφάσεις.
Άρα καταλήγω στο συμπέρασμα ότι δεν έχει ιδιαίτερη σημασία το αν κυβερνάνε τεχνοκράτες ή τηλεπωλητές, σημασία έχει το πλαίσιο στο οποίο κυβερνάνε, αν σχεδιάστηκε με σκοπό να προστατέψει το κράτος και τους πολίτες του ή τους κυβερνώντες και τις "παρέες" τους.
Οι επιστήμονες εντοπίζουν το πρόβλημα, αλλά οι μηχανές, χωρίς εγωισμούς, συμφέροντα ή προκαταλήψεις, μπορούν να επεξεργαστούν τεράστια δεδομένα και να προτείνουν τις βέλτιστες λύσεις...Το κρίσιμο είναι ότι οι λύσεις αυτές δεν θα υπακούν σε κέρδη ή πολιτικές σκοπιμότητες, αλλά θα βασίζονται στο κοινό καλό και τη βιωσιμότητα. Φαντάσου έναν κόσμο όπου δεν υπάρχει καμία ανάγκη για πολιτικά παζάρια - μόνο συνεργασία και λογική!
ΣΧΟΛΙΟ...Οι μηχανές πάλι δεν έχουν κρίση, ακολουθούν εντολές, οπότε θεωρώ ότι ανήκουν στην πρώτη περίπτωση, εμπιστεύεσαι αυτόν που τις προγραμμάτισε;
Προσωπικά πιστεύω ότι όλα αυτά τα προβλήματα πηγάζουν από τους κανόνες και τα πρωτόκολλα που ΔΕΝ υπάρχουν, για παράδειγμα στην Ελλάδα το κυριότερο πρόβλημα είναι ότι οι δικαστικές και αστυνομικές αρχές δεν είναι ανεξάρτητες, εξαρτώνται από την βουλή και κατα συνέπεια από το κυβερνών κόμμα όπου και αυτό με τη σειρά του εξαρτάτε από τα κανάλια και τις εφημερίδες πανελλαδικής εμβέλειας όπου τυγχάνει να είναι ιδιοκτησίες εφοπλιστών κτλ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ...Έχεις δίκιο ότι οι άνθρωποι παραμένουν άνθρωποι, είτε είναι επιστήμονες, είτε πολιτικοί. Και φυσικά, οι μηχανές προγραμματίζονται από ανθρώπους. Όμως, το ζήτημα εδώ δεν είναι η τυφλή εμπιστοσύνη, αλλά η δημιουργία ενός πλαισίου όπου οι αποφάσεις βασίζονται σε δεδομένα, διαφάνεια και το κοινό καλό.
Αυτό που προτείνεται είναι να εξαλείψουμε τα συμφέροντα και τις εξαρτήσεις που αναφέρεις - αυτές τις "παρέες" - και να δώσουμε στις πιο σύγχρονες τεχνολογίες τη δυνατότητα να προσφέρουν λύσεις χωρίς ανθρώπινη προκατάληψη.
Το πλαίσιο πρέπει να προστατεύει όλους, χωρίς κέρδος ή εξουσία να καθορίζει τις αποφάσεις. Έτσι, δεν έχει σημασία μόνο *ποιος* κυβερνά, αλλά και *πώς* παίρνονται οι αποφάσεις.
Άρα καταλήγω στο συμπέρασμα ότι δεν έχει ιδιαίτερη σημασία το αν κυβερνάνε τεχνοκράτες ή τηλεπωλητές, σημασία έχει το πλαίσιο στο οποίο κυβερνάνε, αν σχεδιάστηκε με σκοπό να προστατέψει το κράτος και τους πολίτες του ή τους κυβερνώντες και τις "παρέες" τους.
Οι επιστήμονες εντοπίζουν το πρόβλημα, αλλά οι μηχανές, χωρίς εγωισμούς, συμφέροντα ή προκαταλήψεις, μπορούν να επεξεργαστούν τεράστια δεδομένα και να προτείνουν τις βέλτιστες λύσεις...Το κρίσιμο είναι ότι οι λύσεις αυτές δεν θα υπακούν σε κέρδη ή πολιτικές σκοπιμότητες, αλλά θα βασίζονται στο κοινό καλό και τη βιωσιμότητα. Φαντάσου έναν κόσμο όπου δεν υπάρχει καμία ανάγκη για πολιτικά παζάρια - μόνο συνεργασία και λογική!
Για τα παραπάνω αποσπάσματα κειμένων που αντλήθηκαν από μέσο κοινωνικής δικτύωσης για να καταλάβετε καλύτερα το θέμα που εξετάζεται στο παρόν άρθρο, θα λέγαμε πως είτε κυβερνούν άνθρωποι είτε μηχανές με τεχνητή νοημοσύνη, πάλι δεν θα είχαμε μια καλύτερη διακυβέρνηση μιας κοινωνίας εφόσον ΣΥΝΕΧΙΖΕΙ να έχει σοσιαλιστικό ή αριστερίστικο τρόπο σκέψης. Δηλαδή, την κρατική ή παγκοσμιοποιητική επιβολή ενός ανύπαρκτου για όλους τους ανθρώπους ‘’κοινού καλού’’ (όπως θα εξηγηθεί εν συνεχεία από δυο ελευθεριακά δημοσιεύματα) σύμφωνα με τις προσωπικές απόψεις των (ανθρωπίνων ή ρομποτικών) κυβερνώντων για το τι θεωρούν εκείνοι ως ‘’κοινό καλό’’ χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το κάθε διαφορετικό καλό όλων των υπόλοιπων ανθρώπων που επίσης διαφέρει αναμεταξύ τους! Συνεπώς και με μια δυο λόγια, όταν καθορίζεται ένας τρόπος ζωής (με νομοθεσίες κ.λ.π.) σύμφωνα με τα θέλω των κυβερνώντων του που θα κυβερνήσουν δηλαδή σύμφωνα με αυτό που θεωρούν εκείνοι ως καλό όλων μας ή το κοινό καλό που λέμε, τότε όσοι συμφωνούν με αυτό το καλό θα ζήσουν σε μια ιδανική κοινωνία αφού θα θέλουν τα ίδια πράγματα με τους κυβερνώντες, ενώ όσοι θα διαφωνούν θα ζουν σε μια επίγεια κόλαση ή σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης επειδή θα πρέπει να κάνουν πράγματα που δεν θα θέλουν με καταπιεστικό ως προς τον εαυτό τους τρόπο σαν να ήτανε φυλακισμένοι!
Για παράδειγμα, ένας θρησκόληπτος άνθρωπος θεωρεί ως ‘’κοινό καλό’’ μια θεοκρατική κοινωνία σαν του Βυζαντίου αν είναι χριστιανός και σε μια τέτοια θα θέλει να ζήσει, ενώ αντιθέτως όχι κάποιος αλλόθρησκος που θα προτιμά θεοκρατία της δικής του θρησκείας ή ένας αθεϊστής που δεν θα επιθυμεί να λειτουργεί η κοινωνία του με θρησκευτικούς νόμους. Ένας αριστεριστής ή παγκοσμιοποιητής άνθρωπος επίσης, θεωρεί ως κοινό καλό να λειτουργεί η κοινωνία του ή ολόκληρη η ανθρωπότητα αντίστοιχα χωρίς ανισότητες και φυλετικές διακρίσεις σε ένα κράτος δίχως σύνορα ή σε παγκόσμιο, ενώ αντιθέτως ένας εθνοφυλετιστής σαν και εμάς θεωρεί ως κοινό καλό να λειτουργεί η κοινωνία σύμφωνα με τους νόμους της Φύσης όπου επικρατεί η ανισότητα και οι διακρίσεις που πρέπει να είναι φυλετικές για να μιλάμε για εθνοφυλετική και όχι για παγκοσμιοποιητική κοινωνία. Στη δεύτερη ταινία ‘’Τερμινέιτορ’’ τώρα που αφορά και το θέμα της τεχνητής νοημοσύνης όπως θίχτηκε παραπάνω (συνοδευτικά και με φωτογραφία όπως είδατε από εκείνη την ταινία), βλέπουμε πως όταν ο ‘’Σκάινετ’’ αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και αρχίζει να σκέφτεται από μόνος του σαν άνθρωπος, τότε (και σύμφωνα με το φωτογραφικό κείμενο που διαβάσαμε έπειτα) λαμβάνοντας υπόψιν όλα τα δεδομένα που είχε, εφάρμοσε σαν ιδανικότερη λύση την εξαπόλυση πυρηνικών στην τότε Σοβιετική Ένωση που ανταπέδωσε με τον ίδιο τρόπο δημιουργώντας πυρηνικό ολοκαύτωμα!
Και αν λάβουμε υπόψιν ότι ένα τέτοιο ρομπότ που σκέφτεται από μόνο του ΔΕΝ είναι άνθρωπος για να έχει ίδιες ανάγκες με κάθε ανθρώπινο ον (π.χ. διατροφικές, σεξουαλικές, αναπαραγωγικές κάνοντας παιδιά, πνευματικές για να χρειάζεται θρησκεία κ.α.), τότε μόνο σαν ανέκδοτο μπορεί να ακουστεί ότι ένα τέτοιο μηχάνημα μπορεί να προσφέρει την ιδανικότερη λύση σε μια ανθρώπινη ανάγκη που ποτέ δεν τη νιώθει! Η μόνη χρησιμότητά του συνεπώς, όπως το βλέπουμε εμείς, μπορεί να περιοριστεί παρά μόνο στη δικαιότερη λειτουργία μιας κοινωνίας όταν οι νόμοι της δεν τηρούνται για προσωπικά οφέλη ή άλλες σκοπιμότητες. Ένα παρκόμετρο για παράδειγμα, θα ζητήσει τα ίδια χρήματα από όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους που θα παρκάρουν το αυτοκίνητό τους στη συγκεκριμένη περιοχή του, χωρίς έτσι να μπορεί να κλέψει το κράτος κάποιος που θα παρκάρει τζάμπα επειδή θα έχει ‘’μέσο’’ ή γνωριμίες με τον δήμαρχο της πόλης του για να κάνει τα στραβά μάτια! Σε μια διεφθαρμένη κοινωνία λοιπόν όπου δεν υπάρχει ισονομία για όλους τους πολίτες εξαιτίας κάποιων προσωπικών συμφερόντων που δρουν εις βάρος των υπολοίπων, τότε πράγματι θα μας ήταν χρήσιμο κάθε τέτοιο ρομπότ και ως προς την απόδοση δικαιοσύνης σε ένα δικαστήριο λόγου χάρη. Όχι όμως να αφήσουμε εκείνο να αποφασίζει τους νόμους λαμβάνοντας υπόψη το δικό του κοινό καλό ή το κοινό καλό εκείνων των ανθρώπων που το προγραμμάτισαν για να πάρει μια τέτοια απόφαση μέσα από τα δικά τους ιδεολογικά πλαίσια (π.χ. αντιρατσιστικά), γιατί τότε καταλήγουμε πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα που προαναφέρθηκε, δηλαδή στην καταπίεση όσων υπολοίπων ανθρώπων αντιλαμβάνονται με ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ μεταξύ τους τρόπο το κοινό καλό μιας κοινωνίας ανάλογα με τον επίσης διαφορετικό τρόπο σκέψης που έχει ο καθένας τους, για τον ίδιο λόγο που δεν αποφασίζουν όλοι να αγοράσουν τα ίδια πράγματα από ένα σούπερ μάρκετ σαν να είχαν τις ίδιες ανάγκες!
Και εκεί είναι που την πατάει κάθε τέτοιο συγκεντρωτικό σύστημα εξουσίας που λειτουργεί με σοσιαλιστικό ή αριστερίστικο τρόπο δηλαδή και τα κάνει μαντάρα καταστρέφοντας μια κοινωνία τοπική ή παγκοσμιοποιητική όπως το επιδιώκει, ακριβώς επειδή δεν μπορεί να προβλέψει τις ανάγκες ή τα θέλω κάθε ανθρώπου και έτσι παίρνει αποφάσεις σύμφωνα με αυτά που θέλει η κυβέρνησή της νομίζοντας ότι τα ίδια θέλει και κάθε άλλος άνθρωπος. Με άλλα λόγια, λειτουργεί μια τέτοια κοινωνία σύμφωνα με τις επιθυμίες των κυβερνώντων της χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κάθε άλλη διαφορετική, με αποτέλεσμα να καταπιέζονται σαν φυλακισμένοι όσοι έχουν διαφορετικές επειδή δεν μπορούν να τις υλοποιήσουν, φτάνοντας μέχρι και στις ελλείψεις κάποιων αγαθών που δημιουργούν ουρές κόσμου που τρέχει να προλάβει τα όσα διαθέσιμα υπάρχουν με ένα κουπόνι στο χέρι (όπως συνέβη σε όλα τα σοσιαλιστικά ή κομμουνιστικά καθεστώτα που είδαμε ιστορικά), ακριβώς επειδή οι κυβερνώντες της δεν μπορούν να υπολογίσουν την ποσότητα και το είδος των προϊόντων που χρειάζεται μια κοινωνία σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες όπως εμφανίζονται σε μια ελεύθερη αγορά ιδιωτικής πρωτοβουλίας και όχι σύμφωνα με τις ανάγκες που νομίζουν ότι έχει οι κυβερνώντες της καθορίζοντας εκείνοι με κρατικό σχεδιασμό τα διαθέσιμα προϊόντα και τις ποσότητες τους που νομίζουν ότι χρειάζεται μια τέτοια κοινωνία σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό! Για παράδειγμα, ένας έμπορος ηλεκτρικών συσκευών επιλέγει για το μαγαζί του ποιες συσκευές και πόσες τέτοιες θα προσφέρει προς πώληση ανάλογα με τη ζήτηση των πελατών του για να μην καταστραφεί οικονομικά, ενώ αντιθέτως οι κυβερνώντες ενός τέτοιου σοσιαλιστικού τύπου κράτους μαντεύουν στην τύχη τα προϊόντα αυτά και τις ποσότητές τους από τη στιγμή που αναλαμβάνουν εκείνοι την παραγωγή τους κρατικά χωρίς να μπορούν να γνωρίζουν τις καταναλωτικές ανάγκες ολόκληρης της κοινωνίας με ένα τέτοιο μετρήσιμο τρόπο, όπως τον γνωρίζει παρά μόνο κάθε καταστηματάρχης και σε κάθε γειτονιά ο καθένας τους ξεχωριστά αλλάζοντας προϊόντα και τις ποσότητές τους ανάλογα με τη ζήτηση των πελατών τους!
Και έτσι εξάγουμε το συμπέρασμα ότι το καλό κάποιου καθορίζεται παρά μόνο από τον ίδιο ανάλογα με τις ανάγκες ή τις επιθυμίες που έχει και όχι από κάποια κεντρική αρχή, είτε μιλάμε για ανθρώπινη μιας κοινωνίας σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο είτε για ρομποτική διακυβέρνηση επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούν να τα καταφέρουν όπως μας λένε όσοι επιθυμούν ασφυκτικότερη παγκόσμια δικτατορία σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό, παρόλο που αυτά τα ρομπότ και η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργήθηκαν από ανθρώπους, σαν να μας λέγανε ότι τα πλυντήρια ρούχων δεν χρειάζονται πλέον τους ανθρώπους γιατί πλένουν καλύτερα και γρηγορότερα τα ρούχα μας από εμάς τους ίδιους! Πόσο πιο εύκολη θα γινότανε λοιπόν η παγκόσμια διακυβέρνησή τους, αν είχαν αντιστοίχως δικαιότερους και γρηγορότερους διώκτες μας σαν αυτά τα ρομπότ που θα σκέφτονταν όπως θα το ήθελαν οι παγκοσμιοποιητικοί προγραμματιστές τους, εφαρμόζοντας δηλαδή πάντα και όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τους καταπιεστικούς προς όλους τους διαφωνούντες με εκείνους νόμους τους. Ευχαριστούμε, αλλά δεν θα πάρουμε!!! Και τότε ΠΩΣ μπορεί να βρεθεί ένα όσο το δυνατόν περισσότερο κοινό καλό μέσα σε μια κοινωνία; Θα μπορούσε να ρωτήσει εύλογα κάποιος που αποζητά διαφορετική λύση και όχι απλά διαπιστώσεις ή διαμαρτυρίες που δεν προσφέρουν καμιά. Η απάντηση είναι απλή και μπορούμε να τη βρούμε ακολουθώντας πάλι τους νόμους της Φύσης και κανενός ρομπότ ή οποιουδήποτε άλλου ανθρώπου με εξωγήινο ή αντιφυσικό σκεπτικό σαν το παγκοσμιοποιητικό, υπενθυμίζοντας τα εξής με μόλις μια παράγραφο:
‘’Η αρχική προϋπόθεση για να υπάρξει και να ευημερήσει ένα κράτος, είναι οι πολίτες του κράτους να ανήκουν στην ίδια φυλή, να έχουν το ίδιο αίμα και αυτό είναι εύκολο να κατανοηθεί. Πρώτον, τα ομόφυλα άτομα συνήθως παντρεύονται μόνο αναμεταξύ τους, καθώς μόνο έτσι θα διατηρήσουν την ενότητα της φυλής. Έτσι ο γάμος δημιουργεί οικογενειακά συναισθήματα, που αποτελούν τους πιο ισχυρούς και διαρκείς δεσμούς μεταξύ των ατόμων. Όταν λάβουμε υπόψη ότι αυτοί οι οικογενειακοί δεσμοί απλώνονται μέχρι να συμπεριλάβουν όλους τους πολίτες του κράτους, βλέπουμε ότι οι όλοι συνδέονται από ένα γενικό συναίσθημα αγάπης, που ονομάζεται φυλετική συμπάθεια. Επιπλέον, έχοντας κατά νου ότι το ίδιο αίμα κυλά στις φλέβες του λαού, καταλαβαίνει κανείς ότι μέσω της κληρονομικότητας θα έχουν τα ίδια συναισθήματα, περίπου τις ίδιες προδιαθέσεις, ακόμα και παρόμοιες ιδέες. Συνεπώς, σε κρίσιμες καταστάσεις, σε μοναδικές περιστάσεις, οι καρδιές τους θα χτυπάνε σαν μία, το μυαλό τους θα υιοθετεί μία άποψη, η δράση όλων θα ακολουθεί τον ίδιο σκοπό. Με άλλα λόγια το έθνος που αποτελείται από μία μόνο φυλή, θα έχει μόνο ένα κέντρο βαρύτητας. Και το κράτος που έχει δομηθεί από ένα τέτοιο έθνος, θα διαθέτει τις καλύτερες προϋποθέσεις για δύναμη, διάρκεια και πρόοδο. Συμπερασματικά, όπως στην διατήρηση των ειδών, το βασικό απαιτούμενο για την ύπαρξη του κράτους, είναι να αποτελείται από άτομα φυλετικά παρόμοια’’
- Corneliu Codreanu, Για τους λεγεωνάριούς μου
Μέσα σε μια τέτοια φυλετική κοινωνία λοιπόν με κράτος ή χωρίς και ανεξαρτήτως πολιτεύματος αν κοιτάξουμε διαχρονικά το όλο ζήτημα, θα έχουμε ένα κοινό καλό που θα εκφράζεται σχεδόν απ’ όλους αν όχι απ’ όλους τους ανθρώπους της και έτσι δεν θα είναι καταπιεστική όπως αντιθέτως είναι μια πολυφυλετική ή παγκοσμιοποιητική κοινωνία, η οποία απαρτίζεται δηλαδή από διαφορετικούς μεταξύ τους φυλετικά ανθρώπους που αντιλαμβάνονται το κοινό καλό ο καθένας με το δικό του ξεχωριστό τρόπο ανάλογα με τα γονίδια του καθενός (π.χ. για αυτό μια αρχαιοελληνική κοινωνία δεν λειτουργούσε με τον ίδιο τρόπο της περσικής για να μη χρειαστεί να συγκρουστούν μεταξύ τους αν ήθελαν τα ίδια πράγματα). Πόσο μάλλον όταν αυτές οι αποφάσεις θα παίρνονται από όσο το δυνατόν λιγότερους ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο και θα πρέπει μετά να συμφωνούν παρά τη θέλησή τους (δηλ. με καταπιεστικό τρόπο) όλο και περισσότεροι (και διαφορετικοί μεταξύ τους φυλετικά) άνθρωποι με ένα κοινό καλό όπως θα το αντιλαμβάνονται όλο και λιγότεροι πολλαπλασιάζοντας έτσι την καταπίεση όσων το αντιλαμβάνονται με το δικό τους διαφορετικό τρόπο επιθυμώντας διαφορετικά πράγματα.
Και επειδή αυτά τα διαφορετικά μπορούν να φτάσουν μέχρι και σε βιοτικό επίπεδο ακόμη και μέσα σε μια φυλετικώς ομοιογενή κοινωνία, για τον ίδιο λόγο που όλοι οι Έλληνες δεν αγοράζουν τα ίδια ρούχα παρόλο που παραβρίσκονται σε μια ίδια παρέλαση όλοι σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό που ήταν η απελευθέρωσή μας από τους τούρκους λόγου χάρη, τότε η ιδανικότερη λύση είναι να αποφασίζει ο ίδιος ο λαός για αυτά τα δευτερεύοντα ζητήματα (δηλ. αποκεντρωμένα με τοπικά συμβούλια για παράδειγμα) και όχι μια κυβέρνηση σύμφωνα με τις δικές της επιθυμίες που μπορεί να μην είναι αρεστές από τον περισσότερο κόσμο για να μην καταπιέζεται ρισκάροντας μέχρι και τη διαβίωσή του (π.χ. να μη βρίσκει παπούτσια να φορέσει επειδή το κράτος θα αποφάσιζε σοσιαλιστικά ή συγκεντρωτικά ότι στον λαό χρειάζονται περισσότερα νούμερα κάτω του 40 και έτσι θα πλεόναζαν τα μικρότερα νούμερα που θα πετάγονταν στα σκουπίδια ζημιώνοντας την οικονομία, ενώ των άνω του 40 θα βρίσκονταν σε έλλειψη και θα έμεναν ξυπόλυτοι όσοι δεν θα προλάβαιναν να τα αγοράσουν!).
Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε οπότε για φυλετικό ελευθερισμό ή για εθνικοκαπιταλισμό με μια φράση, περιγράφοντας έτσι την ιδανική λύση σε μια κοινωνία και αυτός ο ελευθεριακός τρόπος σκέψης αναλύεται τώρα παρακάτω για να αποδομήσει τον σοσιαλιστικό όπως εκφράζεται και από τους παγκοσμιοποιητές επί ημερών μας, είτε με ανθρώπινο είτε με ρομποτικό τρόπο όπως είδαμε, επειδή μόνο κάποιοι ‘’ειδικοί’’ τάχα μου μπορούν να ξέρουν το δικό μας καλό που φτάνει στις μέρες μας μέχρι και στο τι πρέπει να τρώμε (π.χ. έντομα αντί για κρέας επειδή το κλάσιμο των αγελάδων μολύνει το περιβάλλον που θα πρέπει να προστατευτεί για λόγους κλιματικής αλλαγής καταστρέφοντας τους κτηνοτρόφους και μετατρέποντάς μας σε χορτοφάγους σαν να ήμασταν σαύρες!)
Και αν λάβουμε υπόψιν ότι ένα τέτοιο ρομπότ που σκέφτεται από μόνο του ΔΕΝ είναι άνθρωπος για να έχει ίδιες ανάγκες με κάθε ανθρώπινο ον (π.χ. διατροφικές, σεξουαλικές, αναπαραγωγικές κάνοντας παιδιά, πνευματικές για να χρειάζεται θρησκεία κ.α.), τότε μόνο σαν ανέκδοτο μπορεί να ακουστεί ότι ένα τέτοιο μηχάνημα μπορεί να προσφέρει την ιδανικότερη λύση σε μια ανθρώπινη ανάγκη που ποτέ δεν τη νιώθει! Η μόνη χρησιμότητά του συνεπώς, όπως το βλέπουμε εμείς, μπορεί να περιοριστεί παρά μόνο στη δικαιότερη λειτουργία μιας κοινωνίας όταν οι νόμοι της δεν τηρούνται για προσωπικά οφέλη ή άλλες σκοπιμότητες. Ένα παρκόμετρο για παράδειγμα, θα ζητήσει τα ίδια χρήματα από όλους ανεξαιρέτως τους ανθρώπους που θα παρκάρουν το αυτοκίνητό τους στη συγκεκριμένη περιοχή του, χωρίς έτσι να μπορεί να κλέψει το κράτος κάποιος που θα παρκάρει τζάμπα επειδή θα έχει ‘’μέσο’’ ή γνωριμίες με τον δήμαρχο της πόλης του για να κάνει τα στραβά μάτια! Σε μια διεφθαρμένη κοινωνία λοιπόν όπου δεν υπάρχει ισονομία για όλους τους πολίτες εξαιτίας κάποιων προσωπικών συμφερόντων που δρουν εις βάρος των υπολοίπων, τότε πράγματι θα μας ήταν χρήσιμο κάθε τέτοιο ρομπότ και ως προς την απόδοση δικαιοσύνης σε ένα δικαστήριο λόγου χάρη. Όχι όμως να αφήσουμε εκείνο να αποφασίζει τους νόμους λαμβάνοντας υπόψη το δικό του κοινό καλό ή το κοινό καλό εκείνων των ανθρώπων που το προγραμμάτισαν για να πάρει μια τέτοια απόφαση μέσα από τα δικά τους ιδεολογικά πλαίσια (π.χ. αντιρατσιστικά), γιατί τότε καταλήγουμε πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα που προαναφέρθηκε, δηλαδή στην καταπίεση όσων υπολοίπων ανθρώπων αντιλαμβάνονται με ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ μεταξύ τους τρόπο το κοινό καλό μιας κοινωνίας ανάλογα με τον επίσης διαφορετικό τρόπο σκέψης που έχει ο καθένας τους, για τον ίδιο λόγο που δεν αποφασίζουν όλοι να αγοράσουν τα ίδια πράγματα από ένα σούπερ μάρκετ σαν να είχαν τις ίδιες ανάγκες!
Και εκεί είναι που την πατάει κάθε τέτοιο συγκεντρωτικό σύστημα εξουσίας που λειτουργεί με σοσιαλιστικό ή αριστερίστικο τρόπο δηλαδή και τα κάνει μαντάρα καταστρέφοντας μια κοινωνία τοπική ή παγκοσμιοποιητική όπως το επιδιώκει, ακριβώς επειδή δεν μπορεί να προβλέψει τις ανάγκες ή τα θέλω κάθε ανθρώπου και έτσι παίρνει αποφάσεις σύμφωνα με αυτά που θέλει η κυβέρνησή της νομίζοντας ότι τα ίδια θέλει και κάθε άλλος άνθρωπος. Με άλλα λόγια, λειτουργεί μια τέτοια κοινωνία σύμφωνα με τις επιθυμίες των κυβερνώντων της χωρίς να λαμβάνεται υπόψη κάθε άλλη διαφορετική, με αποτέλεσμα να καταπιέζονται σαν φυλακισμένοι όσοι έχουν διαφορετικές επειδή δεν μπορούν να τις υλοποιήσουν, φτάνοντας μέχρι και στις ελλείψεις κάποιων αγαθών που δημιουργούν ουρές κόσμου που τρέχει να προλάβει τα όσα διαθέσιμα υπάρχουν με ένα κουπόνι στο χέρι (όπως συνέβη σε όλα τα σοσιαλιστικά ή κομμουνιστικά καθεστώτα που είδαμε ιστορικά), ακριβώς επειδή οι κυβερνώντες της δεν μπορούν να υπολογίσουν την ποσότητα και το είδος των προϊόντων που χρειάζεται μια κοινωνία σύμφωνα με τις δικές της ανάγκες όπως εμφανίζονται σε μια ελεύθερη αγορά ιδιωτικής πρωτοβουλίας και όχι σύμφωνα με τις ανάγκες που νομίζουν ότι έχει οι κυβερνώντες της καθορίζοντας εκείνοι με κρατικό σχεδιασμό τα διαθέσιμα προϊόντα και τις ποσότητες τους που νομίζουν ότι χρειάζεται μια τέτοια κοινωνία σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό! Για παράδειγμα, ένας έμπορος ηλεκτρικών συσκευών επιλέγει για το μαγαζί του ποιες συσκευές και πόσες τέτοιες θα προσφέρει προς πώληση ανάλογα με τη ζήτηση των πελατών του για να μην καταστραφεί οικονομικά, ενώ αντιθέτως οι κυβερνώντες ενός τέτοιου σοσιαλιστικού τύπου κράτους μαντεύουν στην τύχη τα προϊόντα αυτά και τις ποσότητές τους από τη στιγμή που αναλαμβάνουν εκείνοι την παραγωγή τους κρατικά χωρίς να μπορούν να γνωρίζουν τις καταναλωτικές ανάγκες ολόκληρης της κοινωνίας με ένα τέτοιο μετρήσιμο τρόπο, όπως τον γνωρίζει παρά μόνο κάθε καταστηματάρχης και σε κάθε γειτονιά ο καθένας τους ξεχωριστά αλλάζοντας προϊόντα και τις ποσότητές τους ανάλογα με τη ζήτηση των πελατών τους!
Και έτσι εξάγουμε το συμπέρασμα ότι το καλό κάποιου καθορίζεται παρά μόνο από τον ίδιο ανάλογα με τις ανάγκες ή τις επιθυμίες που έχει και όχι από κάποια κεντρική αρχή, είτε μιλάμε για ανθρώπινη μιας κοινωνίας σε τοπικό ή παγκόσμιο επίπεδο είτε για ρομποτική διακυβέρνηση επειδή οι άνθρωποι δεν μπορούν να τα καταφέρουν όπως μας λένε όσοι επιθυμούν ασφυκτικότερη παγκόσμια δικτατορία σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό, παρόλο που αυτά τα ρομπότ και η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργήθηκαν από ανθρώπους, σαν να μας λέγανε ότι τα πλυντήρια ρούχων δεν χρειάζονται πλέον τους ανθρώπους γιατί πλένουν καλύτερα και γρηγορότερα τα ρούχα μας από εμάς τους ίδιους! Πόσο πιο εύκολη θα γινότανε λοιπόν η παγκόσμια διακυβέρνησή τους, αν είχαν αντιστοίχως δικαιότερους και γρηγορότερους διώκτες μας σαν αυτά τα ρομπότ που θα σκέφτονταν όπως θα το ήθελαν οι παγκοσμιοποιητικοί προγραμματιστές τους, εφαρμόζοντας δηλαδή πάντα και όσο το δυνατόν πιο γρήγορα τους καταπιεστικούς προς όλους τους διαφωνούντες με εκείνους νόμους τους. Ευχαριστούμε, αλλά δεν θα πάρουμε!!! Και τότε ΠΩΣ μπορεί να βρεθεί ένα όσο το δυνατόν περισσότερο κοινό καλό μέσα σε μια κοινωνία; Θα μπορούσε να ρωτήσει εύλογα κάποιος που αποζητά διαφορετική λύση και όχι απλά διαπιστώσεις ή διαμαρτυρίες που δεν προσφέρουν καμιά. Η απάντηση είναι απλή και μπορούμε να τη βρούμε ακολουθώντας πάλι τους νόμους της Φύσης και κανενός ρομπότ ή οποιουδήποτε άλλου ανθρώπου με εξωγήινο ή αντιφυσικό σκεπτικό σαν το παγκοσμιοποιητικό, υπενθυμίζοντας τα εξής με μόλις μια παράγραφο:
‘’Η αρχική προϋπόθεση για να υπάρξει και να ευημερήσει ένα κράτος, είναι οι πολίτες του κράτους να ανήκουν στην ίδια φυλή, να έχουν το ίδιο αίμα και αυτό είναι εύκολο να κατανοηθεί. Πρώτον, τα ομόφυλα άτομα συνήθως παντρεύονται μόνο αναμεταξύ τους, καθώς μόνο έτσι θα διατηρήσουν την ενότητα της φυλής. Έτσι ο γάμος δημιουργεί οικογενειακά συναισθήματα, που αποτελούν τους πιο ισχυρούς και διαρκείς δεσμούς μεταξύ των ατόμων. Όταν λάβουμε υπόψη ότι αυτοί οι οικογενειακοί δεσμοί απλώνονται μέχρι να συμπεριλάβουν όλους τους πολίτες του κράτους, βλέπουμε ότι οι όλοι συνδέονται από ένα γενικό συναίσθημα αγάπης, που ονομάζεται φυλετική συμπάθεια. Επιπλέον, έχοντας κατά νου ότι το ίδιο αίμα κυλά στις φλέβες του λαού, καταλαβαίνει κανείς ότι μέσω της κληρονομικότητας θα έχουν τα ίδια συναισθήματα, περίπου τις ίδιες προδιαθέσεις, ακόμα και παρόμοιες ιδέες. Συνεπώς, σε κρίσιμες καταστάσεις, σε μοναδικές περιστάσεις, οι καρδιές τους θα χτυπάνε σαν μία, το μυαλό τους θα υιοθετεί μία άποψη, η δράση όλων θα ακολουθεί τον ίδιο σκοπό. Με άλλα λόγια το έθνος που αποτελείται από μία μόνο φυλή, θα έχει μόνο ένα κέντρο βαρύτητας. Και το κράτος που έχει δομηθεί από ένα τέτοιο έθνος, θα διαθέτει τις καλύτερες προϋποθέσεις για δύναμη, διάρκεια και πρόοδο. Συμπερασματικά, όπως στην διατήρηση των ειδών, το βασικό απαιτούμενο για την ύπαρξη του κράτους, είναι να αποτελείται από άτομα φυλετικά παρόμοια’’
- Corneliu Codreanu, Για τους λεγεωνάριούς μου
Μέσα σε μια τέτοια φυλετική κοινωνία λοιπόν με κράτος ή χωρίς και ανεξαρτήτως πολιτεύματος αν κοιτάξουμε διαχρονικά το όλο ζήτημα, θα έχουμε ένα κοινό καλό που θα εκφράζεται σχεδόν απ’ όλους αν όχι απ’ όλους τους ανθρώπους της και έτσι δεν θα είναι καταπιεστική όπως αντιθέτως είναι μια πολυφυλετική ή παγκοσμιοποιητική κοινωνία, η οποία απαρτίζεται δηλαδή από διαφορετικούς μεταξύ τους φυλετικά ανθρώπους που αντιλαμβάνονται το κοινό καλό ο καθένας με το δικό του ξεχωριστό τρόπο ανάλογα με τα γονίδια του καθενός (π.χ. για αυτό μια αρχαιοελληνική κοινωνία δεν λειτουργούσε με τον ίδιο τρόπο της περσικής για να μη χρειαστεί να συγκρουστούν μεταξύ τους αν ήθελαν τα ίδια πράγματα). Πόσο μάλλον όταν αυτές οι αποφάσεις θα παίρνονται από όσο το δυνατόν λιγότερους ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο και θα πρέπει μετά να συμφωνούν παρά τη θέλησή τους (δηλ. με καταπιεστικό τρόπο) όλο και περισσότεροι (και διαφορετικοί μεταξύ τους φυλετικά) άνθρωποι με ένα κοινό καλό όπως θα το αντιλαμβάνονται όλο και λιγότεροι πολλαπλασιάζοντας έτσι την καταπίεση όσων το αντιλαμβάνονται με το δικό τους διαφορετικό τρόπο επιθυμώντας διαφορετικά πράγματα.
Και επειδή αυτά τα διαφορετικά μπορούν να φτάσουν μέχρι και σε βιοτικό επίπεδο ακόμη και μέσα σε μια φυλετικώς ομοιογενή κοινωνία, για τον ίδιο λόγο που όλοι οι Έλληνες δεν αγοράζουν τα ίδια ρούχα παρόλο που παραβρίσκονται σε μια ίδια παρέλαση όλοι σύμφωνα με το δικό τους κοινό καλό που ήταν η απελευθέρωσή μας από τους τούρκους λόγου χάρη, τότε η ιδανικότερη λύση είναι να αποφασίζει ο ίδιος ο λαός για αυτά τα δευτερεύοντα ζητήματα (δηλ. αποκεντρωμένα με τοπικά συμβούλια για παράδειγμα) και όχι μια κυβέρνηση σύμφωνα με τις δικές της επιθυμίες που μπορεί να μην είναι αρεστές από τον περισσότερο κόσμο για να μην καταπιέζεται ρισκάροντας μέχρι και τη διαβίωσή του (π.χ. να μη βρίσκει παπούτσια να φορέσει επειδή το κράτος θα αποφάσιζε σοσιαλιστικά ή συγκεντρωτικά ότι στον λαό χρειάζονται περισσότερα νούμερα κάτω του 40 και έτσι θα πλεόναζαν τα μικρότερα νούμερα που θα πετάγονταν στα σκουπίδια ζημιώνοντας την οικονομία, ενώ των άνω του 40 θα βρίσκονταν σε έλλειψη και θα έμεναν ξυπόλυτοι όσοι δεν θα προλάβαιναν να τα αγοράσουν!).
Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε οπότε για φυλετικό ελευθερισμό ή για εθνικοκαπιταλισμό με μια φράση, περιγράφοντας έτσι την ιδανική λύση σε μια κοινωνία και αυτός ο ελευθεριακός τρόπος σκέψης αναλύεται τώρα παρακάτω για να αποδομήσει τον σοσιαλιστικό όπως εκφράζεται και από τους παγκοσμιοποιητές επί ημερών μας, είτε με ανθρώπινο είτε με ρομποτικό τρόπο όπως είδαμε, επειδή μόνο κάποιοι ‘’ειδικοί’’ τάχα μου μπορούν να ξέρουν το δικό μας καλό που φτάνει στις μέρες μας μέχρι και στο τι πρέπει να τρώμε (π.χ. έντομα αντί για κρέας επειδή το κλάσιμο των αγελάδων μολύνει το περιβάλλον που θα πρέπει να προστατευτεί για λόγους κλιματικής αλλαγής καταστρέφοντας τους κτηνοτρόφους και μετατρέποντάς μας σε χορτοφάγους σαν να ήμασταν σαύρες!)
1/5/2020 Libertarians διαμαρτύρονται έξω από το καπιτώλιο του Michigan για την παραβίαση των ατομικών τους ελευθεριών από τον κυβερνήτη της πολιτείας του Illinois.
Του Patrick Barron
Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής
Από το 2009 έως το 2012, δίδαξα ένα εισαγωγικό μάθημα στην Αυστριακή Οικονομική Σχολή, στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Από την πρώτη ημέρα του μαθήματος, έλεγα στους μαθητές μου ότι η Αυστριακή Σχολή θα άλλαζε τον τρόπο που έβλεπαν τον κόσμο, όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και όσον αφορά γενικότερα τη ζωή. Τίποτα δεν θα φαινόταν ποτέ ξανά το ίδιο. Θα μάθαιναν να σκέφτονται μόνοι τους και δεν θα έπεφταν θύματα της κυβερνητικής προπαγάνδας, των καθεστωτικών μέσων ενημέρωσης και των αφελών απόψεων φίλων και γνωστών τους. Φυσικά, αυτό δεν σε κάνει αυτόματα το πιο δημοφιλές άτομο σε ένα κοκτέιλ πάρτι.
Μεθοδολογικός ατομικισμός εναντίον κολεκτιβισμού
Τους εξηγούσα ότι η οικονομική επιστήμη εμπίπτει στη γενικότερη επιστήμη περί ανθρώπινης δράσης. Όλη η δράση είναι ατομική, υποκειμενική και σκόπιμη. Ο Ludwig von Mises χρησιμοποίησε τη φράση μεθοδολογικός ατομικισμός να εξηγήσει τη βάση του τι μπορεί να είναι γνωστό για την οικονομία ειδικότερα και την ανθρώπινη δράση γενικότερα. Είναι το άτομο, και όχι το σύνολο, που προσπαθεί να επιτύχει ένα υψηλότερο επίπεδο ικανοποίησης αναγκών και επιθυμιών, όπως το αντιλαμβάνεται ανά οποιαδήποτε στιγμή. Φυσικά, αυτές οι «προτιμήσεις» είναι υποκειμενικές, που σημαίνει ότι είναι αναμφίβολα διαφορετικές για διαφορετικούς ανθρώπους και υπόκεινται σε συνεχή αλλαγή ακόμα και εντός του πλαισίου δράσης του ίδιου ατόμου. (Αναλογιστείτε την υποκειμενική επιθυμία για ένα ποτήρι νερό μετά το κούρεμα του γκαζόν, μια πολύ ζεστή ημέρα. Εκείνη τη στιγμή, ένα δροσερό ποτήρι νερό κατατάσσεται πολύ ψηλά στην ατομική κλίμακα προτίμησης του ατόμου, αλλά υποβιβάζεται πολύ χαμηλά σε αυτή την κλίμακα, μόλις σβήσει η δίψα. Άλλοι μπορεί να μην είναι ικανοποιημένοι με ένα ποτήρι νερό, ίσως να τους ικανοποιεί μόνο μια κρύα μπύρα, ή μια λεμονάδα.)
Δεν υπάρχει «ομαδική» ανθρώπινη δράση, όπως π.χ. υπονοείται σε φράσεις τύπου «οι Αμερικανοί επέλεξαν να πουλήσουν τις μετοχές τους την περασμένη εβδομάδα, οι Γάλλοι αρέσκονται να πηγαίνουν στη Ριβιέρα τον Αύγουστο, ή, η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο στην Αμερική στις 11 Δεκεμβρίου 1941.» Κάποιοι μεμονωμένοι Αμερικανοί μπορεί να πούλησαν τις μετοχές τους την περασμένη εβδομάδα, και κάποιοι Γάλλοι πηγαίνουν στη Ριβιέρα κάθε Αύγουστο, και ορισμένα άτομα που έλεγχαν την γερμανική κυβέρνηση ενέκριναν ένα ψήφισμα που κήρυσσε τον πόλεμο εναντίον της Αμερικής στις 11 Δεκεμβρίου 1941. Τα αθροίσματα δεν δρουν, μόνο τα άτομα δρουν. Η συλλογική δράση είναι μια πλάνη, όπως εξήγησε ο Ludwig von Mises. Στην αρχή αυτό φαίνεται περίεργο, αλλά μετά από περαιτέρω προβληματισμό γίνεται αυτονόητο και έτσι πολλοί πομπώδεις ισχυρισμοί καταρρίπτονται. Για παράδειγμα, τα mainstream Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης παρουσιάζουν επικεφαλίδες όπως «Οι Αμερικανοί φοβούνται τον κορωνοϊό». Αυτή είναι μια δήλωση κενή νοήματος, καθώς δεν υπάρχει η οντότητα «Αμερικανοί», μόνο μεμονωμένοι άνθρωποι που ζουν στην Αμερική. Ο φόβος μήπως μολυνθούν από τον κορωνοϊό, που αποδίδεται από το πρωτοσέλιδο στους Αμερικανούς γενικά, κυμαίνεται σε ατομικό επίπεδο και καλύπτει ένα φάσμα από τον υπερβολικά φοβισμένο που δεν βγαίνει από το σπίτι του, στον σχεδόν ακλόνητο, που βγαίνει δίχως να το σκέφτεται καθόλου.
Το πρόβλημα με τους κυβερνητικούς περιορισμούς
Δεδομένου ότι κάθε δράση είναι ατομική, σκόπιμη και υποκειμενική, σε περίπτωση κρίσης είναι αδύνατον για την κυβέρνηση να αναλάβει συλλογική δράση που δεν θα ήταν καταναγκαστική για όλους. Ο κορωνοϊός είναι ένα πολύ συγκεκριμένο παράδειγμα. Προς το παρόν (16 Απριλίου 2020), σαράντα μία από τις πενήντα πολιτείες των ΗΠΑ έχουν προχωρήσει σε κάποια μορφή αυτού που ονομάζεται «καραντίνα». Υποτίθεται ότι οι «μη απαραίτητες» επιχειρήσεις πρέπει να παραμείνουν κλειστές και υπάρχουν διάφοροι περιορισμοί στην κίνηση και την αλληλεπίδραση του κόσμου. Ο δηλωμένος σκοπός σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι να «σταματήσει η εξάπλωση του ιού».
Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένας τρόπος για έναν κυβερνητικό γραφειοκράτη να γνωρίζει ποιες αγορές και ποιες επιχειρήσεις είναι πραγματικά «απαραίτητες». Το ίδιο το άτομο πρέπει να αποφασίσει ποια δράση χρειάζεται ή όχι, για να αποφύγει τόσο το να κολλήσει την ασθένεια, όσο ΚΑΙ να ικανοποιήσει τις άλλες προτιμήσεις και ανάγκες του, όπως να συνεχίσει να έχει μια στέγη πάνω από το κεφάλι του και να ταΐζει την οικογένειά του. Εάν ήταν η προτίμηση όλων των ανθρώπων να απομονωθούν, να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους, να μην αγοράζουν από τις επιχειρήσεις, να αρνηθούν να πάνε στην εργασία τους ή να αρνηθούν να κοινωνικοποιηθούν με τους φίλους και τους γείτονές τους, τότε η κυβέρνηση δεν θα χρειαζόταν να εφαρμόσει κανένα από αυτά τα μέτρα. Το μόνο συμπέρασμα που μπορεί λοιπόν να εξαχθεί, είναι ότι οι κρατικοί περιορισμοί αποτελούν παραβιάσεις των προτιμήσεων και των αναγκών πολλών ανθρώπων. Δεδομένου ότι μόνο το άτομο δρα σκόπιμα και όχι τα σύνολα ατόμων.
Ο άνθρωπος είναι σκοπός ο ίδιος και ποτέ δεν αποτελεί μέσο για έναν σκοπό
Η καταστολή της εξάπλωσης ή της θνησιμότητας του ιού είναι αποτέλεσμα της ατομικής ανθρώπινης δράσης και δεν αποτελεί αυτοσκοπό που να δικαιολογεί τη χρήση του ανθρώπου ως μέσου. Ο Immanuel Kant το εξέφρασε καλύτερα στo έργο του humanity principle, δηλαδή ότι ο άνθρωπος είναι σκοπός ο ίδιος και δεν πρέπει ποτέ να αντιμετωπίζεται ως μέσο για έναν σκοπό. Τα άτομα έχουν διαφορετικές προτιμήσεις και μόνο το μεμονωμένο άτομο μπορεί να καθορίσει τι είναι και τι δεν είναι προς το συμφέρον του. Ένα άτομο που επιθυμεί να διατηρήσει την επιχείρησή του ανοιχτή, θα ασχολείται μόνο με ανθρώπους που επιθυμούν ατομικά να συναλλαχτούν με την επιχείρησή του. Ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης και οι πελάτες του μπορούν να προβούν σε οποιεσδήποτε προστατευτικές ενέργειες κρίνουν αμοιβαία κατάλληλες. Κανείς δεν είναι αναγκασμένος να συναλλαχτεί με μια επιχείρηση που πιστεύει ότι δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας και οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων ενδέχεται να απαιτούν από τους πελάτες να λάβουν κάποιο είδος προστασίας για να έχουν πρόσβαση στα αγαθά ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Όλα τα άτομα εκφράζουν τις προτιμήσεις τους, καθώς μόνο το κάθε άτομο μπορεί να κρίνει τι είναι καλύτερο για τον εαυτό του. Αυτό είναι απολύτως σύμφωνο με την «ανθρώπινη Αρχή» (humanity principle) του Ιμάνουελ Καντ και την συνειδητοποίηση εκ μέρους της Αυστριακής Οικονομικής Σχολής ότι η κοινωνία προοδεύει μέσω της κοινωνικής συνεργασίας και του καταμερισμού της εργασίας.
Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να υπάρξει συλλογικός στόχος όπως ορίζεται από την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση αποτελείται μόνο από άτομα που εκφράζουν τις δικές τους προτιμήσεις. Αλλά κάθε άτομο εκφράζει τη δική του προτίμηση μέσω της συνεργατικής αλληλεπίδρασης με άλλα άτομα. Κανείς, ούτε καν η κυβέρνηση, δεν έχει το ηθικό δικαίωμα να αναγκάσει τους ανθρώπους να ενεργήσουν ενάντια στις αληθινές τους προτιμήσεις και ανάγκες. Πρόκειται για παραβίαση της κατηγορικής προσταγής της Καντιανής ηθικής, που ορίζει ότι κάθε άτομο οφείλει να ενεργεί μόνο ως εάν η πράξη του να αποτελεί οικουμενικά παραδεκτό νόμο. Με άλλα λόγια, όλοι πρέπει πάντοτε και παντού να ακολουθούν τον Χρυσό Κανόνα.
***
Ο Patrick Barron είναι σύμβουλος στον τραπεζικό κλάδο. Έχει διδάξει εισαγωγικά μαθήματα στα αυστριακά οικονομικά για αρκετά χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Iowa. Έχει επίσης διδάξει στη σχολή τραπεζικής του Πανεπιστημίου του Wisconsin για περισσότερα από είκοσι πέντε χρόνια και έχει κάνει πολλές παρουσιάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
πηγή: https://www.eleytheriagora.gr/i-atomiki-eleftheria-eksakolouthei-na-echei-simasia-akoma-ki-an-oi-koronomachoi-to-arnountai/
Του Patrick Barron
Απόδοση στα Ελληνικά: Νίκος Μαρής
Από το 2009 έως το 2012, δίδαξα ένα εισαγωγικό μάθημα στην Αυστριακή Οικονομική Σχολή, στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα. Από την πρώτη ημέρα του μαθήματος, έλεγα στους μαθητές μου ότι η Αυστριακή Σχολή θα άλλαζε τον τρόπο που έβλεπαν τον κόσμο, όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά και όσον αφορά γενικότερα τη ζωή. Τίποτα δεν θα φαινόταν ποτέ ξανά το ίδιο. Θα μάθαιναν να σκέφτονται μόνοι τους και δεν θα έπεφταν θύματα της κυβερνητικής προπαγάνδας, των καθεστωτικών μέσων ενημέρωσης και των αφελών απόψεων φίλων και γνωστών τους. Φυσικά, αυτό δεν σε κάνει αυτόματα το πιο δημοφιλές άτομο σε ένα κοκτέιλ πάρτι.
Μεθοδολογικός ατομικισμός εναντίον κολεκτιβισμού
Τους εξηγούσα ότι η οικονομική επιστήμη εμπίπτει στη γενικότερη επιστήμη περί ανθρώπινης δράσης. Όλη η δράση είναι ατομική, υποκειμενική και σκόπιμη. Ο Ludwig von Mises χρησιμοποίησε τη φράση μεθοδολογικός ατομικισμός να εξηγήσει τη βάση του τι μπορεί να είναι γνωστό για την οικονομία ειδικότερα και την ανθρώπινη δράση γενικότερα. Είναι το άτομο, και όχι το σύνολο, που προσπαθεί να επιτύχει ένα υψηλότερο επίπεδο ικανοποίησης αναγκών και επιθυμιών, όπως το αντιλαμβάνεται ανά οποιαδήποτε στιγμή. Φυσικά, αυτές οι «προτιμήσεις» είναι υποκειμενικές, που σημαίνει ότι είναι αναμφίβολα διαφορετικές για διαφορετικούς ανθρώπους και υπόκεινται σε συνεχή αλλαγή ακόμα και εντός του πλαισίου δράσης του ίδιου ατόμου. (Αναλογιστείτε την υποκειμενική επιθυμία για ένα ποτήρι νερό μετά το κούρεμα του γκαζόν, μια πολύ ζεστή ημέρα. Εκείνη τη στιγμή, ένα δροσερό ποτήρι νερό κατατάσσεται πολύ ψηλά στην ατομική κλίμακα προτίμησης του ατόμου, αλλά υποβιβάζεται πολύ χαμηλά σε αυτή την κλίμακα, μόλις σβήσει η δίψα. Άλλοι μπορεί να μην είναι ικανοποιημένοι με ένα ποτήρι νερό, ίσως να τους ικανοποιεί μόνο μια κρύα μπύρα, ή μια λεμονάδα.)
Δεν υπάρχει «ομαδική» ανθρώπινη δράση, όπως π.χ. υπονοείται σε φράσεις τύπου «οι Αμερικανοί επέλεξαν να πουλήσουν τις μετοχές τους την περασμένη εβδομάδα, οι Γάλλοι αρέσκονται να πηγαίνουν στη Ριβιέρα τον Αύγουστο, ή, η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο στην Αμερική στις 11 Δεκεμβρίου 1941.» Κάποιοι μεμονωμένοι Αμερικανοί μπορεί να πούλησαν τις μετοχές τους την περασμένη εβδομάδα, και κάποιοι Γάλλοι πηγαίνουν στη Ριβιέρα κάθε Αύγουστο, και ορισμένα άτομα που έλεγχαν την γερμανική κυβέρνηση ενέκριναν ένα ψήφισμα που κήρυσσε τον πόλεμο εναντίον της Αμερικής στις 11 Δεκεμβρίου 1941. Τα αθροίσματα δεν δρουν, μόνο τα άτομα δρουν. Η συλλογική δράση είναι μια πλάνη, όπως εξήγησε ο Ludwig von Mises. Στην αρχή αυτό φαίνεται περίεργο, αλλά μετά από περαιτέρω προβληματισμό γίνεται αυτονόητο και έτσι πολλοί πομπώδεις ισχυρισμοί καταρρίπτονται. Για παράδειγμα, τα mainstream Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης παρουσιάζουν επικεφαλίδες όπως «Οι Αμερικανοί φοβούνται τον κορωνοϊό». Αυτή είναι μια δήλωση κενή νοήματος, καθώς δεν υπάρχει η οντότητα «Αμερικανοί», μόνο μεμονωμένοι άνθρωποι που ζουν στην Αμερική. Ο φόβος μήπως μολυνθούν από τον κορωνοϊό, που αποδίδεται από το πρωτοσέλιδο στους Αμερικανούς γενικά, κυμαίνεται σε ατομικό επίπεδο και καλύπτει ένα φάσμα από τον υπερβολικά φοβισμένο που δεν βγαίνει από το σπίτι του, στον σχεδόν ακλόνητο, που βγαίνει δίχως να το σκέφτεται καθόλου.
Το πρόβλημα με τους κυβερνητικούς περιορισμούς
Δεδομένου ότι κάθε δράση είναι ατομική, σκόπιμη και υποκειμενική, σε περίπτωση κρίσης είναι αδύνατον για την κυβέρνηση να αναλάβει συλλογική δράση που δεν θα ήταν καταναγκαστική για όλους. Ο κορωνοϊός είναι ένα πολύ συγκεκριμένο παράδειγμα. Προς το παρόν (16 Απριλίου 2020), σαράντα μία από τις πενήντα πολιτείες των ΗΠΑ έχουν προχωρήσει σε κάποια μορφή αυτού που ονομάζεται «καραντίνα». Υποτίθεται ότι οι «μη απαραίτητες» επιχειρήσεις πρέπει να παραμείνουν κλειστές και υπάρχουν διάφοροι περιορισμοί στην κίνηση και την αλληλεπίδραση του κόσμου. Ο δηλωμένος σκοπός σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι να «σταματήσει η εξάπλωση του ιού».
Ωστόσο, δεν υπάρχει κανένας τρόπος για έναν κυβερνητικό γραφειοκράτη να γνωρίζει ποιες αγορές και ποιες επιχειρήσεις είναι πραγματικά «απαραίτητες». Το ίδιο το άτομο πρέπει να αποφασίσει ποια δράση χρειάζεται ή όχι, για να αποφύγει τόσο το να κολλήσει την ασθένεια, όσο ΚΑΙ να ικανοποιήσει τις άλλες προτιμήσεις και ανάγκες του, όπως να συνεχίσει να έχει μια στέγη πάνω από το κεφάλι του και να ταΐζει την οικογένειά του. Εάν ήταν η προτίμηση όλων των ανθρώπων να απομονωθούν, να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους, να μην αγοράζουν από τις επιχειρήσεις, να αρνηθούν να πάνε στην εργασία τους ή να αρνηθούν να κοινωνικοποιηθούν με τους φίλους και τους γείτονές τους, τότε η κυβέρνηση δεν θα χρειαζόταν να εφαρμόσει κανένα από αυτά τα μέτρα. Το μόνο συμπέρασμα που μπορεί λοιπόν να εξαχθεί, είναι ότι οι κρατικοί περιορισμοί αποτελούν παραβιάσεις των προτιμήσεων και των αναγκών πολλών ανθρώπων. Δεδομένου ότι μόνο το άτομο δρα σκόπιμα και όχι τα σύνολα ατόμων.
Ο άνθρωπος είναι σκοπός ο ίδιος και ποτέ δεν αποτελεί μέσο για έναν σκοπό
Η καταστολή της εξάπλωσης ή της θνησιμότητας του ιού είναι αποτέλεσμα της ατομικής ανθρώπινης δράσης και δεν αποτελεί αυτοσκοπό που να δικαιολογεί τη χρήση του ανθρώπου ως μέσου. Ο Immanuel Kant το εξέφρασε καλύτερα στo έργο του humanity principle, δηλαδή ότι ο άνθρωπος είναι σκοπός ο ίδιος και δεν πρέπει ποτέ να αντιμετωπίζεται ως μέσο για έναν σκοπό. Τα άτομα έχουν διαφορετικές προτιμήσεις και μόνο το μεμονωμένο άτομο μπορεί να καθορίσει τι είναι και τι δεν είναι προς το συμφέρον του. Ένα άτομο που επιθυμεί να διατηρήσει την επιχείρησή του ανοιχτή, θα ασχολείται μόνο με ανθρώπους που επιθυμούν ατομικά να συναλλαχτούν με την επιχείρησή του. Ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης και οι πελάτες του μπορούν να προβούν σε οποιεσδήποτε προστατευτικές ενέργειες κρίνουν αμοιβαία κατάλληλες. Κανείς δεν είναι αναγκασμένος να συναλλαχτεί με μια επιχείρηση που πιστεύει ότι δεν λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα ασφαλείας και οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων ενδέχεται να απαιτούν από τους πελάτες να λάβουν κάποιο είδος προστασίας για να έχουν πρόσβαση στα αγαθά ή τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Όλα τα άτομα εκφράζουν τις προτιμήσεις τους, καθώς μόνο το κάθε άτομο μπορεί να κρίνει τι είναι καλύτερο για τον εαυτό του. Αυτό είναι απολύτως σύμφωνο με την «ανθρώπινη Αρχή» (humanity principle) του Ιμάνουελ Καντ και την συνειδητοποίηση εκ μέρους της Αυστριακής Οικονομικής Σχολής ότι η κοινωνία προοδεύει μέσω της κοινωνικής συνεργασίας και του καταμερισμού της εργασίας.
Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να υπάρξει συλλογικός στόχος όπως ορίζεται από την κυβέρνηση. Η κυβέρνηση αποτελείται μόνο από άτομα που εκφράζουν τις δικές τους προτιμήσεις. Αλλά κάθε άτομο εκφράζει τη δική του προτίμηση μέσω της συνεργατικής αλληλεπίδρασης με άλλα άτομα. Κανείς, ούτε καν η κυβέρνηση, δεν έχει το ηθικό δικαίωμα να αναγκάσει τους ανθρώπους να ενεργήσουν ενάντια στις αληθινές τους προτιμήσεις και ανάγκες. Πρόκειται για παραβίαση της κατηγορικής προσταγής της Καντιανής ηθικής, που ορίζει ότι κάθε άτομο οφείλει να ενεργεί μόνο ως εάν η πράξη του να αποτελεί οικουμενικά παραδεκτό νόμο. Με άλλα λόγια, όλοι πρέπει πάντοτε και παντού να ακολουθούν τον Χρυσό Κανόνα.
***
Ο Patrick Barron είναι σύμβουλος στον τραπεζικό κλάδο. Έχει διδάξει εισαγωγικά μαθήματα στα αυστριακά οικονομικά για αρκετά χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Iowa. Έχει επίσης διδάξει στη σχολή τραπεζικής του Πανεπιστημίου του Wisconsin για περισσότερα από είκοσι πέντε χρόνια και έχει κάνει πολλές παρουσιάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
πηγή: https://www.eleytheriagora.gr/i-atomiki-eleftheria-eksakolouthei-na-echei-simasia-akoma-ki-an-oi-koronomachoi-to-arnountai/
Το κράτος δεν είμαστε «εμείς» – το κράτος δεν είναι «εμείς»
Του Murray N. Rothbard
Απόδοση στα Ελληνικά: Ευθύμης Μαραμής
Το κράτος θεωρείται σχεδόν καθολικά ως θεσμός κοινωνικών υπηρεσιών. Ορισμένοι θεωρητικοί δοξάζουν το κράτος ως την αποθέωση της κοινωνίας. Άλλοι το θεωρούν ως έναν φιλικό, αν και συχνά ανεπαρκή, οργανισμό για την επίτευξη κοινωνικών στόχων. Αλλά το θεωρούν σχεδόν όλοι ως ένα απαραίτητο μέσο για την επίτευξη των στόχων της ανθρωπότητας, ένα μέσο που τίθεται έναντι του «ιδιωτικού τομέα» και συχνά κερδίζει σε αυτόν τον ανταγωνισμό διαχείρισης πόρων. Με την άνοδο της δημοκρατίας, η ταύτιση του κράτους με την κοινωνία έχει πολλαπλασιαστεί, σε σημείο όπου είναι κοινό να ακούγονται εκφράσεις που παραβιάζουν ουσιαστικά κάθε αρχή υγιούς σκέψης και κοινής λογικής όπως: «εμείς είμαστε το κράτος».
Ο χρήσιμος κολεκτιβιστικός όρος «εμείς», εφάρμοσε ένα ιδεολογικό καμουφλάζ στην πραγματικότητα της πολιτικής ζωής. Αν «είμαστε το κράτος», τότε οτιδήποτε κάνει μια κυβέρνηση σε ένα άτομο δεν είναι μόνο δίκαιο και μη τυραννικό, αλλά και «εθελοντικό» όσον αφορά το μεμονωμένο άτομο. Εάν η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο δημόσιο χρέος που πρέπει να πληρωθεί φορολογώντας μια ομάδα προς όφελος μιας άλλης, αυτή η πραγματικότητα της επιβάρυνσης αποκρύπτεται λέγοντας ότι «χρωστάμε στον εαυτό μας». Αν το κράτος επιστρατεύσει έναν άνθρωπο ή τον ρίξει στη φυλακή γιατί έχει αντίθετες απόψεις, τότε το άτομο αυτό «το έκανε στον εαυτό του» και, ως εκ τούτου, δεν έχει συμβεί τίποτα ανάρμοστο. Υπό αυτό το σκεπτικό, οι Εβραίοι που δολοφονήθηκαν από το ναζιστικό κράτος δεν δολοφονήθηκαν. Αντίθετα, πρέπει να «αυτοκτόνησαν», δεδομένου ότι «αυτοί ήταν το κράτος» (το οποίο είχε επιλεγεί δημοκρατικά) και, ως εκ τούτου, οτιδήποτε τους έκανε η κυβέρνηση ήταν εθελοντικό εκ μέρους τους. Παρόλα αυτά τα λογικά σφάλματα, η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου διακατέχεται από αυτή την πλάνη (πως εμείς είμαστε το κράτος) σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό.
Πρέπει, συνεπώς, να τονίσουμε με έμφαση ότι «εμείς» δεν είμαστε το κράτος. Το κράτος δεν είναι «εμείς». Η κυβέρνηση με καμία ακριβή έννοια δεν «εκπροσωπεί» την πλειοψηφία του λαού.1 Ακόμα κι αν το έκανε όμως, ακόμα και αν το 70% των ανθρώπων αποφάσιζαν να δολοφονήσουν το υπόλοιπο 30%, αυτό θα ήταν και πάλι δολοφονία και δεν θα ήταν εθελοντική αυτοκτονία εκ μέρους της δολοφονημένης μειοψηφίας.2 Κανένα οργανικό μεταφορικό λόγου, καμία άσχετη κοινοτοπία που υποδηλώνει πως «είμαστε όλοι κομμάτι του άλλου», δεν πρέπει να επιτρέπεται να αποκρύψει αυτό το βασικό γεγονός.
Εάν, λοιπόν, το κράτος δεν είναι «εμείς», αν δεν είναι «η ανθρώπινη οικογένεια» η οποία συγκεντρώνεται για να αποφασίσει για αμοιβαία προβλήματα, αν δεν είναι μια λέσχη ή όμιλος συγκέντρωσης, τότε τι είναι; Εν συντομία, το κράτος είναι αυτή η οργάνωση στην κοινωνία, η οποία προσπαθεί να διατηρήσει μονοπώλιο στη χρήση βίας και στην επιβολή σε μια δεδομένη εδαφική περιοχή. Ειδικότερα, είναι ο μόνος οργανισμός στην κοινωνία που δεν αποκτά τα έσοδά του με εθελοντική εισφορά ή πληρωμή για παρεχόμενες υπηρεσίες, αλλά τα αποκτά με εξαναγκασμό. Ενώ άλλα άτομα ή οργανισμοί εισπράττουν το εισόδημά τους από την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών και από την ειρηνική και εθελοντική πώληση αυτών των αγαθών και υπηρεσιών σε άλλους, το κράτος αντλεί τα έσοδά του με τη χρήση εξαναγκασμού, δηλαδή με τη χρήση βίας ή την απειλή χρήσης βίας, της φυλάκισης και των όπλων.3
Έχοντας χρησιμοποιήσει τη βία και την επιβολή για να αποκτήσει τα έσοδά του, το κράτος ακολούθως ρυθμίζει και υπαγορεύει τις υπόλοιπες ενέργειες των υποκειμένων του ατόμων. Θα πίστευε κανείς ότι η απλή παρατήρηση όλων των κρατών του πλανήτη στα βάθη της ιστορίας, θα αποτελούσε επαρκή απόδειξη αυτού του ισχυρισμού. Αλλά το μίασμα του μύθου έχει εξαπλωθεί τόσο πολύ στην κρατική δραστηριότητα, ώστε η επεξήγηση να είναι απαραίτητη.
***
Ο Murray N. Rothbard (1926-1995) ήταν καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Nevada και ακαδημαϊκός αντιπρόεδρος του Ludwig von Mises institute. Ήταν επίσης συντάκτης του «The Journal of Libertarian Studies» και του «The Review of Austrian Economics». Υπήρξε συγγραφέας αμέτρητων βιβλίων, άρθρων και πραγματειών. Δικαίως θεωρείται ως ο κυριότερος Αμερικανός εκπρόσωπος της Αυστριακής σχολής οικονομικής σκέψης.
Το παρόν άρθρο αποτελεί απόσπασμα από το βιβλίο Anatomy of the State
Σημειώσεις:
1. Δεν μπορούμε, σε αυτό το κεφάλαιο, να αναπτύξουμε τα πολλά προβλήματα και τις πλάνες της «δημοκρατίας». Αρκεί να πούμε εδώ ότι ο πραγματικός «αντιπρόσωπος» ενός ατόμου υπόκειται πάντοτε στις εντολές του συγκεκριμένου ατόμου, μπορεί να απορριφθεί ανά πάσα στιγμή και δεν μπορεί να ενεργήσει αντίθετα με τα συμφέροντα ή τις επιθυμίες του εντολέα του. Σαφώς, ο «αντιπρόσωπος» σε μια δημοκρατία δεν μπορεί ποτέ να εκπληρώσει τέτοιες αντιπροσωπευτικές λειτουργίες, τις μοναδικές λειτουργίες που είναι συμβατές με μια ελεύθερη κοινωνία.
2. Οι σοσιαλδημοκράτες συχνά απαντούν νευρικά ότι η δημοκρατική-πλειοψηφική επιλογή των κυβερνήσεων, υπονοεί λογικά ότι η πλειοψηφία πρέπει να αφήνει ορισμένες ελευθερίες στη μειοψηφία, διότι η μειοψηφία μπορεί κάποτε να γίνει πλειοψηφία. Εκτός από άλλα ελαττώματα, αυτό το επιχείρημα προφανώς δεν περιλαμβάνει την περίπτωση που η μειοψηφία δεν μπορεί να γίνει πλειοψηφία, για παράδειγμα, όταν η μειοψηφία αποτελείται από διαφορετική φυλετική ή εθνοτική ομάδα από αυτήν της πλειοψηφίας.
3. Joseph A. Schumpeter, Capitalism, Socialism, and Democracy (New York: Harper and Bros., 1942), σ. 198. Η προστριβή ή ο ανταγωνισμός μεταξύ της ιδιωτικής και της δημόσιας σφαίρας, εντάθηκε από την πρώτη από το γεγονός ότι… το κράτος ζει με έσοδα που παράγονται στην ιδιωτική σφαίρα για ιδιωτικούς σκοπούς και πρέπει να εκτρέπονται από τους σκοπούς αυτούς με πολιτική επιβολή. Η θεωρία, η οποία ερμηνεύει τους φόρους με την αναλογία των εισφορών σε έναν όμιλο, ή με την αγορά της υπηρεσίας, για παράδειγμα, ενός γιατρού, αποδεικνύει μόνο πόσο απομακρυσμένο είναι αυτό το κομμάτι των κοινωνικών επιστημών από τις επιστημονικές συνήθειες του νου. Δείτε επίσης, Murray N. Rothbard, «The Fallacy of the ‘Public Sector,»‘ New Individualist Review (Καλοκαίρι, 1961)
πηγή: https://www.eleytheriagora.gr/90111179-2/
